نقش قصه گو در پردازش قصه های عامیانۀ آمره

Authors

حسن عادلخانی

حسین بهزادی اندوهجردی

محمد صادق فربد

abstract

مطالعه و تحلیل علمی جلوه های گوناگون ادبیات عامه موجب درک شایسته تر ماهیت، عناصر سازندة درونی و عوامل تأثیرگذار در پردازش فرهنگ شفاهی می گردد. قصه گویی یکی از کهن ترین اشکال ادبیات شفاهی است. در روزگاران کهن، قصه گوها تاریخ، سنت، مذهب، آداب، قهرمانی ها و غرور قومی را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کردند. اصولا قصه زمانی شکل می گیرد و عینیت می یابد که از زبان راوی نقل شود. قصه گو یا راوی خواه ناخواه خویشتنِ خویش را در قصه می بیند و برای جلب نظر شنونده یا خواننده، از ذوق و هنر خویش برای تبیین هرچه بیشتر قصه کمک می گیرد. این عوامل موجب ایجاد تغییراتی در ساختار و محتوای قصه می شود. پژوهش حاضر به نقش قصه گو در شکل گیری قصه می پردازد و درپی یافتن دلایلی است که سبب می شود قصه گو در روند قصه تغییراتی پدید آورد. نکته ای که توجه نگارنده را هنگام ضبط و گردآوری قصه های آمره طی دو دهه به خود جلب کرده، وجود روایات متعدد یا متفاوت از قصه ای واحد به سبب تعدد قصه گویان و تصرف آنان در قصه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ریخت شناسی قصه های ایرانی با تمرکز بر نقش زن و قصه های آذربایجان

در سال 1920ویلادیمیر پراپ با عرضه‌ی نظریه‌ی ریخت‌شناسی باب جدیدی را به روی قصه‌پژوهان سراسر جهان گشود. نگاه او به ساختار قصه‌ها امکان مطالعه‌ی آن‌ها را به شیوه‌ای علمی و کاربردی به پژوهشگران می‌داد. در این شیوه پژوهشگر با مطالعه‌ی ساختار قصه به الگوهای مشخصی دست می‌یابد که در همه‌ی قصه‌ها یکسان است. این الگوها وجود نظامی سازمانی را نشان می‌دهد. این نظام از اجزای مشخصی تشکیل می‌شود که شامل شخصیت...

full text

مثنوی و اسلوب قصه در قصه

از آشکارترین ویژگی‌های روایت مولانا در مثنوی،‌ درآمیختن قصه‌ها با یک‌دیگر است. راوی در میانه روایتِ یک قصه به قصه‌ای دیگر می‌گریزد و یا می‌کوشد دو قصه پیاپی را درپیوندد و گاه به روایت هم‌زمان دو قصه توأمان می‌پردازد. نویسنده در این نوشتار کوشیده است پس از بررسی چند و چون اسالیب «قصه در قصه» و سوابق آن و نیز برخی نظریه‌پردازی‌های پیرامون آن، جلوه‌های شاخص و ممتاز این شیوه را در مثنوی تبیین کند.

full text

ریخت شناسی قصه های عامیانه آمره؛ آقاتکَ

یکی از شاخه های مطالعات علمی ادبیّات، مطالعه «فرهنگ عامّه» یا «ادبیّات شفاهی» ملّت هاست. در میان جلوه های گوناگون فرهنگ عامّه، «قصّه های عامیانه» جایگاهی ویژه دارند و توجه به گردآوری، تدوین، شماره گذاری و رده بندی، توصیف و تحلیل آن ها یکی از مشغله های پژوهشگران این رشته بوده و هست. از آنجا که قصّه های عامیانه از یک سو منشاءِ اصلی منظومه های بلند ادبیّات رسمی ایران از جمله شاهنامه و خمسه نظامی و دیگر آث...

بررسی نقش و جایگاه زن جنوب در قصه های عامیانه (گپ شو)(جامعه مورد مطالعه: قصه های عامیانه شهرستان لامرد)

در این مقاله نقش و جایگاه زنان و مردان در قصه های عامیانه (گپ شو) شهرستان لامرد با استفاده از نظریه ی نقش پارسونز مورد بحث قرار گرفته است. از میان مجموع قصه های عامیانه موجود در فرهنگ مردم این شهرستان 60 گپ شو انتخاب و با استفاده از روش فراتحلیل، مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش سعی شده قصه های نقل شده از افراد بالای 50 سال مورد استفاده قرار گیرد. هدف این بررسی در وهله نخست، آشنایی با قصّه ه...

full text

تفاوت راوی قصه¬نویس و قصه¬گو در داستان «شیر و گاو» از کلیله و دمنه و داستان های بیدپای

در این پژوهش با رویکردی تطبیقی، دو متن کلاسیک فارسی (داستان های بیدپای و کلیله و دمنه) با توجه به شیوة روایت آن ها بررسی شده است. فرضیة مقاله، وجود تفاوت هایی در شیوه های روایتگری این دو اثر است به اعتبار وجود سبک گفتاری در یکی و سبک کتبی و منشیانه در دیگری. حضور راوی در آغاز حکایت ها، راوی درون متنی و برون متنی، نقش راوی در برجسته کردن واژگان، لحن راوی، شیوة نتیجه گیری راوی (گوینده و نویسنده) ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دوفصلنامه علمی -پژوهشی فرهنگ و ادبیات عامه

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2345-4466

volume 2

issue 3 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023